Als je gaat beleggen dan hoop je daar natuurlijk rendement uit te halen, en uiteindelijk een groter vermogen op te bouwen. Financiële onafhankelijkheid here we come! Alleen hebben we te maken met onze vrienden van de Belastingdienst, like always als het aankomt op geld. En ook je vermogen is iets waar je belasting over moet betalen. En dat gaat net een beetje anders dan je gewend bent van ‘standaard’ inkomsten uit bijvoorbeeld loondienst of een onderneming. In dit artikel nemen we je mee in de wereld van belastingen over beleggingen in 2023. Tip: sla het artikel op zodat je het kan teruglezen, de materie vergt namelijk herhaling om te beklijven!
Dit artikel in geschreven door co-founder van Paperdork Nikkie den Dekker. Ontdek hier meer over Paperdork.
Hoe zit het met je belasting over beleggingen?
Over het algemeen geldt dat je met beleggingen belasting moet gaan betalen in ‘Box 3’. Deze vind je terug bij je inkomstenbelasting. Maar eerst even een stapje terug wat betreft belastingen over beleggingen. Nederland kent in het belastingstelsel 3 boxen.
- Box 1: In de eerste box vallen al je inkomsten uit loondienst of je winst uit een onderneming.
- Box 2: De tweede box bestaat uit de winst uit aanmerkelijk belang, oftewel wanneer je meer dan 5% aandelen hebt in een vennootschap (bijv. een BV). Daar komen we later nog even op terug.
- Box 3 bevat al je inkomsten uit sparen en beleggen. Beleggingen vallen dus in de laatste categorie. Box 3 wordt over het algemeen gezien als de meest gunstige box: je betaalt namelijk belasting over een fictief rendement, terwijl je in veel gevallen in werkelijkheid een hoger rendement haalt als we kijken naar afgelopen jaren.
Er zijn wel wat uitzonderingen. Je las net al dat wanneer je meer dan 5% aandelen hebt in een vennootschap dat deze inkomsten in box 2 vallen. Maar maak je geen zorgen. Als jij belegt via grote brokers, zoals Robeco, Degiro of SAXO, dan kun je er vanuit gaan dat je niet meer dan 5% van de aandelen zult bevatten. Een andere uitzondering is wanneer je echt intensief bezig bent met beleggen, dan kan het zijn dat de Belastingdienst het op een gegeven moment ziet als een ondernemersactiviteit.
Hoeveel belasting betaal je over beleggingen?
Goed, we gaan er dus even vanuit dat je belasting betaalt in box 3. In dat geval betaal je vermogensbelasting. Maar het fijne is dat er een deel zogenaamd heffingsvrij vermogen bestaat. Dat wil zeggen dat je over dit eerste bedrag dat je spaart nog geen belasting hoeft te betalen. In 2023 ligt het heffingsvrije vermogen voor een persoon zonder fiscaal partner op €57.000, en met fiscaal partner op €114.00 (in dat geval wordt jullie vermogen dus ook bij elkaar opgeteld). Er wordt vaak onterecht gedacht dat zodra je boven dit bedrag uitkomt, je over het gehele bedrag belasting gaat betalen. Dat is dus niet het geval.
Kom je boven het heffingsvrije vermogen uit? Dan ga je vermogensbelasting betalen. De Belastingdienst gaat er daarbij vanuit dat je op het vermogen in box 3 rendement ontvangt. Een ander uitgangspunt dat ze hebben is dat naarmate je meer vermogen hebt, je ook meer rendement ontvangt. Over je rendement betaal je 32% inkomstenbelasting in 2023. Maar let op: ze rekenen niet met je werkelijke rendement. De Belastingdienst bepaalt een fictief rendement.
Belangrijk! Update belastingwijziging Box 3 in 2023!
Eind 2021 is er een uitspraak van de Hoge Raad geweest die grote invloed heeft op de werking van Box 3. In deze box betaal je belasting over je vermogen. Denk aan spaartegoeden, beleggingen en crypto’s. Vanaf 2023 verandert de wijze waarop berekend wordt of en hoeveel vermogensbelasting je moet betalen. In het verleden werd gerekend met een fictief rendement op je totale vermogen. Vanaf 2023 wordt er onderscheid gemaakt tussen de werkelijke verdeling van je vermogen over spaargeld, beleggingen en schulden. De Belastingdienst gaat dan rekenen met rendementspercentages die dichter bij de werkelijkheid liggen. Oftewel: op spaargeld zit weinig rendement op dit moment, terwijl het rendement op beleggingen over het algemeen hoger ligt. Het heffingsvrije vermogen, het deel van je vermogen waarover je geen belasting betaalt, wordt verhoogd naar €57.000 (zonder fiscaal partner). Het belastingtarief in box 3 wordt wel verhoogd 31% naar 32%.
Let op! Omdat de komende jaren box 3 nog veel meer zal gaan veranderen vanwege de uitspraak van de Hoge Raad en omdat de Belastingdienst zelf ook behoorlijk overvallen is (en ze ook nog niet zo goed weten hoe ze dat moeten gaan oplossen), veranderen de cijfers en percentages continu. Onderstaande rekenvoorbeeld is dus niet meer up to date, maar actuelere informatie is er nog niet. Wat je kan doen is naar de website van de belastingdienst gaan en de calculator gebruiken om te kijken hoe de belasting in jouw situatie zal zijn.
Rekenvoorbeelden van belastingen over beleggingen en vermogen
Om het allemaal een beetje begrijpelijker te maken hebben we hier twee rekenvoorbeelden uitgewerkt. Let op, deze rekenvoorbeelden zijn illustratief en kunnen afwijken. De belastingdienst zal bij jouw vermogen kijken naar wat je spaart en belegt, en per activiteit een apart fictief rendement gebruiken.
Alleenstaand met €60.000 vermogen
Indien je alleenstaand bent heb je een heffingsvrij vermogen van €57.000. Dat mag je dus van je vermogen afhalen. In dat geval hou je €60.000 – €57.000 = €3.000 over waar je belasting over moet gaan betalen. Het fictieve rendement op dit bedrag is 1,898% en dus €56,94. Daar neem je uiteindelijk weer 32% van, wat uiteindelijk neerkomt op €17 belasting.
Fiscaal partners met €150.000 vermogen
Indien je fiscaal partners bent heb je een heffingsvrij vermogen van €114.000. Dat mag je dus van je vermogen afhalen. In dat geval hou je €150.000 – €114.000 = €36.000 over waar je belasting over moet gaan betalen. De eerste 67% van dit bedrag valt in de eerste schijf met een fictief rendement van -0,01% en dus: niks. Er blijft dan nog €11.880 over. De belastingdienst gaat uit van een fictief rendement van 6,17% belasting. Dat is €656,96. Daarover betaal je vervolgens 32% belasting. Dat is uiteindelijk €210.
Heb je meer spaargeld of vermogen? Lees op de site van de belastingdienst meer over hoeveel belasting je op je vermogen betaalt.
Hoe zit het met de belasting over dividend?
Bij beleggingen via fondsen wordt in veel gevallen geen dividend uitgekeerd. Je ontvangt wel degelijk dividend, maar dit wordt door de beleggingspartij soms gebruikt om direct opnieuw te investeren en op die manier een nog hoger rendement te behalen. Ontvang je toch dividend? Beleg je bijvoorbeeld in dividend aandelen en wil je dit dividend gebruiken om van te leven? Dan zijn dit extra inkomsten die in box 3 worden meegenomen.
Bij het uitkeren van dividend wordt er daarnaast vaak dividendbelasting ingehouden door de uitkerende partij. Deze ingehouden belasting kun je terugvragen bij je aangifte inkomstenbelasting. Soms is er ook sprake van dividendlekkage. Pfff, ben je alle moeilijke termen ook al zat ;-)? Hoe dan ook, lees in dit artikel meer over wat dividendlekkage betekent.
Psst: lees hier alles over dividend beleggen!
Hoe moet je je beleggingen doorgeven?
Je beleggingen neem je mee in je aangifte inkomstenbelasting. Het is belangrijk om te bedenken wat voor type beleggingen je hebt. Bij beleggingen via brokers wordt in de meeste gevallen automatisch alle informatie doorgestuurd naar de Belastingdienst. Maar als jij nog overige beleggingen hebt – denk aan cryptocurrency –, dan moet je deze zelf doorgeven. Het is belangrijk om elk jaar op 1 januari screenshots of exports te maken van de waarde hiervan. Stel je doet je inkomstenbelasting over 2022, dan geldt de waarde van je portfolio van 1 januari 2022.
WOZ waarde
Voor vastgoed geldt dat de WOZ-waarde bepalend is, wederom van 1 januari. Als je vastgoed geen WOZ-waarde heeft (bijvoorbeeld bij een recreatiewoning) dan bepaal je de dan geldende waarde en neem je die mee in je inkomstenbelasting.
Mocht je een (beleggings)hypotheek hebben dan is het ook belangrijk om deze op te geven. Voor een hypotheek geldt: schuld volgt het bezit. Een hypotheek is een vorm van een schuld. Als je vastgoed waarop de hypotheek zit in box 3 valt, dan betekent dit dat je bijbehorende hypotheek ook in box 3 valt. En dat is vaak gunstig: wat een schuld mag je weer van de waarde aftrekken. Waardoor je uiteindelijk dus minder belasting hoeft te betalen.
Wil je meer weten over beleggen in vastgoed? Lees eens dit artikel.
Waar moet je verder nog rekening mee houden?
Er is een aantal dingen die handig zijn om te weten rondom belastingen over beleggingen. Zo is het bijvoorbeeld niet aan te raden om te beleggen vanuit je zakelijke rekening als je een ondernemer bent. Het kan dan namelijk zo zijn dat de Belastingdienst het beleggen als een bedrijfsactiviteit ziet. Liever zit je gewoon safe in box 3, en beleg je van je persoonlijke rekening.
Als je dacht – of ergens hoorde – slim te zijn door op 31-12 nog even veel geld van je rekening te halen, dan moeten we je helaas teleurstellen. Tegenwoordig heeft de Belastingdienst toegang tot al je rekeningen, en ook als je het geld ‘offline’ haalt ben je verplicht dit aan te geven. Doe je dat niet, dan is dat fraude. Niet aan te raden dus!
Waardevolle bezittingen: ook daar belastingen over beleggingen?
Mocht je naast beleggingen nog andere waardevolle bezittingen hebben dan moet je deze ook opgeven in box 3. Bijvoorbeeld wanneer je handelt in kostbare schilderijen als belegging. Op de website van de Belastingdienst vind je een lijst met bezittingen die vrijgesteld zijn van box 3 en dus niet hoeven worden opgegeven.
De belastingregels voor belastingen over beleggingen veranderen continu. Zorg er dus altijd voor dat je op de hoogte blijft, al dan niet via een boekhouder of accountant.
